Abstract

Veel grote Nederlandse verzekeraars werken traditioneel nog steeds met tussenpersonen. De interne structuur maakt verzekeringen echter bij uitstek geschikt om digitaal verhandeld te worden, en internet biedt goedkoop en eenvoudig afzetkanaal om de consument direct te benaderen zonder dat hier dure winkels, kantoren of tussenpersonen voor nodig zijn. Het IP.COM project omvat het opzetten van een systeem dat via een intelligente dialoog met een gebruiker geautomatiseerd levensverzekeringsproducten samen kan stellen en (premie)berekeningen kan uitvoeren. Hierdoor wordt de afhankelijkheid van verzekeringsmaatschappijen van informatica-experts en de actuarieel deskundigen verminderd. Het systeem past de dialoog met de gebruiker interactief aan aan de specifieke wensen van deze gebruiker en vraagt zo alle relevante gegevens voor het gewenste verzekeringsproduct. Wat onder het IP.COM kennissysteem en in vele andere systemen als vooronderstelling zit, is de gedachte dat je alles moet terugvertalen naar een serie uiterst eenvoudige zogenaamde primitieven, de bouwstenen. Met deze primitieven zou men alles gestructureerd (moeten) kunnen representeren en vervolgens daarmee kunnen redeneren. Een kennissysteem is niet alleen maar een verzameling primitieven. Het onderscheidt zich bovendien van een traditionele door het onlosmakelijk verband tussen die primitieven en de (afleidings)regels, samen vormen ze het belangrijkste bezit van het kennissysteem en daarmee ook van de organisatie of instelling die het zal gebruiken: kennis. Een formele taal kan dienst doen als het 'abstracte' medium om deze kennis ondubbelzinnig uit te wisselen (systeem <--> mens, systeem <--> systeem, mens <--> mens).

Om er zeker van te zijn niet misleidt te worden door de vaagheid van begrippen of onbewuste vooronderstellingen is er een symbolische formele taal voor de levensverzekeringen ontwikkeld. De symbolische taal is zo geconstrueerd, dat iedere welgevormde uitspraak, dwz iedere uitspraak dia aan de syntactische regels voldoet, waar of onwaar is. Deze formele taal zal geïntegreerd zijn in het systeem, maar om het systeem toegankelijk te maken voor een grote groep gebruikers moet deze vertaald worden naar de natuurlijke taal die een onderdeel vormt van het 'concrete' medium, de gebruikersinterface. De gebruikersinterface maakt de communicatie mogelijk tussen de consument en het systeem en dient daarom ook in samenspraak met de consument ontworpen te worden. Er is behoefte aan functionaliteit om producten uit primitieve elementen samen te stellen en te beheren. Als oplossingsrichting is gekozen voor de combinatie van kennistheoretische technieken (Case Based Reasoning, ontwikkelmethoden voor kennissystemen) en klassieke algebraïsche theorieën (Eindige Automaten, Kleene Algebra). Deze combinatie heeft geleidt tot enigszins innovatieve resultaten, waaronder ook twee stellingen. Één oplossing is bijvoorbeeld de automatische interface (dialoog) generatie vanuit reguliere expressies. Interface objecten worden dynamisch gecreëerd i.p.v. ze vooraf te definiëren.